Bráðameðferð

Publikation: Bidrag til tidsskrift › Tidsskriftartikel › Forskning › fagfællebedømt

Standard

Bráðameðferð. / Bjørndal, Lars; Poulsen, Hanna; Ragnarsson, Magnus F.; Jonasson, Peter.

I: Tannlæknablaðið, Bind 41, Nr. 1, 2023, s. 63-70.

Publikation: Bidrag til tidsskrift › Tidsskriftartikel › Forskning › fagfællebedømt

Harvard

Bjørndal, L, Poulsen, H, Ragnarsson, MF & Jonasson, P 2023, 'Bráðameðferð', Tannlæknablaðið, bind 41, nr. 1, s. 63-70. https://doi.org/10.33112/TANN.41.1.5

APA

Bjørndal, L., Poulsen, H., Ragnarsson, M. F., & Jonasson, P. (2023). Bráðameðferð. Tannlæknablaðið, 41(1), 63-70. https://doi.org/10.33112/TANN.41.1.5

Vancouver

Bjørndal L, Poulsen H, Ragnarsson MF, Jonasson P. Bráðameðferð. Tannlæknablaðið. 2023;41(1):63-70. https://doi.org/10.33112/TANN.41.1.5

Author

Bjørndal, Lars ; Poulsen, Hanna ; Ragnarsson, Magnus F. ; Jonasson, Peter. / Bráðameðferð. I: Tannlæknablaðið. 2023 ; Bind 41, Nr. 1. s. 63-70.

Bibtex

@article{2d51965de06844a48ec055f7132130b1,
title = "Br{\'a}{\dh}ame{\dh}fer{\dh}",
abstract = "Algeng ors{\"o}k br{\'a}{\dh}ra heims{\'o}kna til tannl{\ae}knis er meinafr{\ae}{\dh}ilegar breytingar sem eiga uppt{\"o}k s{\'i}n {\'i} kviku e{\dh}a umr{\'o}tarvefjum. Til a{\dh}h{\ae}gt s{\'e} a{\dh} veita {\'a}s{\ae}ttanlega br{\'a}{\dh}a{\th}j{\'o}nustu er mikilv{\ae}gt a{\dh} tannl{\ae}knir hafi g{\'o}{\dh}a {\th}ekkingu {\'a} greiningu og mismunargreiningu.Vegi{\dh} mat {\'a} sj{\'u}kras{\"o}gu, kl{\'i}n{\'i}sk sko{\dh}un og nau{\dh}synleg r{\"o}ntgenranns{\'o}kn skipta verulegu m{\'a}li fyrir greiningu. Ekki {\ae}tti a{\dh} beita{\'i}farandi a{\dh}ger{\dh}um {\'a}n {\th}ess a{\dh} greining liggi fyrir. Helstu markmi{\dh} vi{\dh} br{\'a}{\dh}ame{\dh}fer{\dh} eru gjarnan verkjastilling og a{\dh} n{\'a} t{\"o}kum {\'a}hugsanlegri s{\'y}kingu. Parasetam{\'o}l hentar vel vi{\dh} v{\ae}gum til me{\dh}almiklum verkjum. Nota skal b{\'o}lguey{\dh}andi verkjalyf (NSAID-lyf) {\'i}sta{\dh} parasetam{\'o}ls e{\dh}a sem vi{\dh}b{\'o}tarlyf ef b{\'o}lga er til sta{\dh}ar. Ef miklir verkir eru til sta{\dh}ar e{\dh}a ef n{\ae}gileg verkjastilling n{\ae}st ekkime{\dh} ofangreindum a{\dh}fer{\dh}um er m{\ae}lt me{\dh} vi{\dh}b{\'o}tarme{\dh}fer{\dh} me{\dh} {\'o}p{\'i}{\'o}{\'i}{\dh}um. Til a{\dh} st{\"o}{\dh}va framgang s{\'y}kingar skal {\'i} byrjun {\'i}hugaa{\dh} skera {\'a} b{\'o}lgu, opna inn {\'a} kr{\'o}nu og hleypa grefti {\'u}t gegnum r{\'o}targ{\"o}ng, e{\dh}a fjarl{\ae}gja t{\"o}nnina. S{\'y}klalyf skal einungis nota efs{\'y}kingin dreifir s{\'e}r e{\dh}a hefur {\'a}hrif {\'a} almennt heilbrig{\dh}i sj{\'u}klings. Ef {\th}{\"o}rf er {\'a} s{\'y}klalyfjame{\dh}fer{\dh} skal byrja {\'a} a{\dh} gefa penisill{\'i}n V (efsj{\'u}klingur er me{\dh} ofn{\ae}mi fyrir PcV skal nota klindam{\'y}s{\'i}n).",
author = "Lars Bj{\o}rndal and Hanna Poulsen and Ragnarsson, {Magnus F.} and Peter Jonasson",
year = "2023",
doi = "10.33112/TANN.41.1.5",
language = "Islandsk",
volume = "41",
pages = "63--70",
journal = "Tannl{\ae}knabla{\dh}i{\dh}",
number = "1",

}

RIS

TY - JOUR

T1 - Bráðameðferð

AU - Bjørndal, Lars

AU - Poulsen, Hanna

AU - Ragnarsson, Magnus F.

AU - Jonasson, Peter

PY - 2023

Y1 - 2023

N2 - Algeng orsök bráðra heimsókna til tannlæknis er meinafræðilegar breytingar sem eiga upptök sín í kviku eða umrótarvefjum. Til aðhægt sé að veita ásættanlega bráðaþjónustu er mikilvægt að tannlæknir hafi góða þekkingu á greiningu og mismunargreiningu.Vegið mat á sjúkrasögu, klínísk skoðun og nauðsynleg röntgenrannsókn skipta verulegu máli fyrir greiningu. Ekki ætti að beitaífarandi aðgerðum án þess að greining liggi fyrir. Helstu markmið við bráðameðferð eru gjarnan verkjastilling og að ná tökum áhugsanlegri sýkingu. Parasetamól hentar vel við vægum til meðalmiklum verkjum. Nota skal bólgueyðandi verkjalyf (NSAID-lyf) ístað parasetamóls eða sem viðbótarlyf ef bólga er til staðar. Ef miklir verkir eru til staðar eða ef nægileg verkjastilling næst ekkimeð ofangreindum aðferðum er mælt með viðbótarmeðferð með ópíóíðum. Til að stöðva framgang sýkingar skal í byrjun íhugaað skera á bólgu, opna inn á krónu og hleypa grefti út gegnum rótargöng, eða fjarlægja tönnina. Sýklalyf skal einungis nota efsýkingin dreifir sér eða hefur áhrif á almennt heilbrigði sjúklings. Ef þörf er á sýklalyfjameðferð skal byrja á að gefa penisillín V (efsjúklingur er með ofnæmi fyrir PcV skal nota klindamýsín).

AB - Algeng orsök bráðra heimsókna til tannlæknis er meinafræðilegar breytingar sem eiga upptök sín í kviku eða umrótarvefjum. Til aðhægt sé að veita ásættanlega bráðaþjónustu er mikilvægt að tannlæknir hafi góða þekkingu á greiningu og mismunargreiningu.Vegið mat á sjúkrasögu, klínísk skoðun og nauðsynleg röntgenrannsókn skipta verulegu máli fyrir greiningu. Ekki ætti að beitaífarandi aðgerðum án þess að greining liggi fyrir. Helstu markmið við bráðameðferð eru gjarnan verkjastilling og að ná tökum áhugsanlegri sýkingu. Parasetamól hentar vel við vægum til meðalmiklum verkjum. Nota skal bólgueyðandi verkjalyf (NSAID-lyf) ístað parasetamóls eða sem viðbótarlyf ef bólga er til staðar. Ef miklir verkir eru til staðar eða ef nægileg verkjastilling næst ekkimeð ofangreindum aðferðum er mælt með viðbótarmeðferð með ópíóíðum. Til að stöðva framgang sýkingar skal í byrjun íhugaað skera á bólgu, opna inn á krónu og hleypa grefti út gegnum rótargöng, eða fjarlægja tönnina. Sýklalyf skal einungis nota efsýkingin dreifir sér eða hefur áhrif á almennt heilbrigði sjúklings. Ef þörf er á sýklalyfjameðferð skal byrja á að gefa penisillín V (efsjúklingur er með ofnæmi fyrir PcV skal nota klindamýsín).

U2 - 10.33112/TANN.41.1.5

DO - 10.33112/TANN.41.1.5

M3 - Tidsskriftartikel

VL - 41

SP - 63

EP - 70

JO - Tannlæknablaðið

JF - Tannlæknablaðið

IS - 1

ER -

ID: 359088138